خزندگان از جمله مهره داران ساکن خشکی هستند که تنوعی در حد ۷ هزار گونه دارند ، در این مقاله به معرفی طبقه بندی خزندگان می پردازیم.
دانشمندان در طبقه بندی علمی جانداران، خزندگان را به پنج دسته زیر تقسیم می کنند:
رنکوسفال ها
مارها
لاک پشت ها
سوسمارها
کروکودیل ها
اکنون به معرفی هر دسته می پردازیم.
رنکوسفال ها:
رنکوسفال ها اولین دسته در طبقه بندی خزندگان هستند که حدودا ۱۰۰ سال پیش می زیسته اند و تقریبا همگی منقرض شده اند.
اسفنودون تنها جاندار این دسته است که هنوز وجود دارد.
شکل زیر یک اسفنودون را نشان می دهد.
مارها:
دومین و فراوان ترین دسته در طبقه بندی خزندگان، مارها هستند.
مارها خزندگانی هستند بدون دست و پا که با پیچ و تاب روی زمین به شکل موجی و جانبی به جلو می خزند. حرکت مارها را می توان شبیه به حرف انگلیسی S دانست.
ساختار بدنی مارها از سه قسمت سر، تنه و دم تشکیل شده است و اسکلتی محکم شامل ستون مهره و دنده دارند. در ستون مهره های یک مار حدودا ۱۵۰ الی ۴۰۰ مهره وجود دارد و ماهیچه ها قسمت های استخوانی را به هم متصل کرده اند. در نهایت این ساختار با پوستی محکم و پولک های سخت، پوشیده شده است.
مار ها قادرند شکاری بزرگتر از خود را ببلعند. برای این کار آرواره پایینی و چین خوردگی های پوستشان به راحتی باز شده تا جاندار را در خود جا دهند.
مارها به لرزش های زمین بسیار حساس اند و حس بویایی قوی ترین حس آن هاست. همگی گوشتخوارند و پوست اندازی بخشی از فرآیند زندگی آن هاست. مارها به جز برخی افعی ها تخم گذارند.
لاک پشت ها:
سومین دسته در طبقه بندی خزندگان ، لاک پشت ها هستند.
در این موجودات، جاندار درون خانه ای به نام لاک قرار گرفته است. لاک ساختاری است محکم و دولایه ای که از دو صفحه برآمده و مسطح تشکیل شده است. لایه بیرونی لاک از جنس کراتین و لایه دورنی آن استخوانی است.
حس بویایی و بینایی قوی ترین حس لاک پشت ها هستند و قوی ترین آرواره ها را دارند.
لاک پشت ها تخم گذارند. برخی در خشکی زندگی می کنند و برخی آبزی اند. آن ها تخم های خود را در زیر خاک و ماسه می گذارند.
سوسمارها:
چهارمین دسته در طبقه بندی خزندگان ، سوسمارها هستند. مارمولک ها، آفتاب پرست ها و ایگواناها در این دسته جای می گیرند.
این دسته از خرندگان سازگازی بالایی دارند و تقریبا می توان گفت در همه محیط ها می توانند زنده بمانند. بیشتر مارمولک ها در مناطق گرم و خشک زندگی می کنند و ایگواناها آبزی اند.
بینایی قوی ترین حس سوسمارها است. قدرت بینایی و زبان بلند و باریک که روی آن ماده چسبنده مخاطی وجود دارد، سوسمارها را ماهر ترین شکارچیان طبیعت ساخته است.
کروکودیل و تمساح ها:
پنجمین دسته در طبقه بندی خزندگان ، کروکودیل ها و تمساح ها هستند.
این خزندگان تخم گذارند و به راحتی بدون اینکه دیده شوند، در زیر آب شنا می کنند.آن ها می توانند با دهان پر از آب یا غذا، تنفس کنند.
کروکودیل و تمساح شباهت زیادی به یکدیگر دارند ولی می توان با توجه به ظاهر پوزه و دندان ها آن ها را از هم تفکیک کرد.
در کروکودیل ها، پوزه باریک و کشیده است و زمانی که دهان خود را می بندند، چهارمین دندان آرواره پایین پیداست ولی در تمساح ها، پوزه پهن و کوتاه است و دندان چهارم دیده نمی شود.
شکل زیر تفاوت کروکودیل و تمساح را نشان می دهد.
منبع : علم نما